Mỡ máu hay còn gọi là lipid máu, là một trong những thành phần quan trọng của cơ thể. Vậy mỡ máu gồm những thành phần nào? Người có chỉ số mỡ máu như thế nào được coi là rối loạn mỡ máu? Câu trả lời sẽ được giải đáp ngay qua bài viết dưới đây!
Mỡ máu hay Lipid máu là gì?
Mỡ máu là một thành phần rất quan trọng của cơ thể, trong mỡ máu có nhiều thành phần khác nhau, trong đó thành phần không thể thiếu đó chính là cholesterol.
Mọi người cứ nghe nhắc đến cholesterol là nghĩ nó xấu. Tuy nhiên không phải vậy .Bởi cholesterol cũng như các hormon trong cơ thể nên nó rất quan trọng. Nó giúp cơ thể phát triển và hoạt động bình thường, khỏe mạnh. Nếu xảy ra sự rối loạn giữa các cholesterol sẽ gây ra một số bệnh lý nguy hiểm như xơ vữa động mạch.
Trong cơ thể có 2 loại cholesterol đó là: cholesterol xấu và cholesterol tốt. Nếu hai loại có nồng độ cân bằng thì cơ thể bình thường. Nhưng một khi cholesterol xấu tăng quá nhiều hoặc gây mất cân đối giữa 2 loại sẽ là nguy cơ gây ra các bệnh tim mạch như tai biến mạch máu hay nhồi máu cơ tim… Cholesterol xuất phát từ 2 nguồn: Nguồn từ cơ thể (tổng hợp từ gan và các cơ quan khác) và nguồn từ thức ăn (từ động vật).
Mỡ máu gồm những thành phần nào?
Trong mỡ máu gồm có 4 thành phần đó là: LDL – Cholesterol, HDL – Cholesterol, Triglycerides, Cholesterol toàn phần.
LDL – Cholesterol(loại xấu)
Thành phần này được coi là thành phần xấu trong mỡ máu. Khi lượng LDL tăng nhiều trong máu dẫn đến lắng đọng ở thành mạch máu (đặc biệt ở tim và não) từ đó gây nên mảng xơ vữa động mạch. Mảng xơ vữa này được hình thành dần dần gây hẹp hoặc tắc mạch máu hoặc có thể vỡ ra đột ngột gây tắc cấp mạch máu dẫn đến một số bệnh lý nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não.
LDL cholesterol được coi là một trong những chỉ số quan trọng cần theo dõi khi điều trị bệnh máu nhiễm mỡ. LDL tăng có thể liên quan đến yếu tố gia đình, chế độ ăn, các thói quen có hại như hút thuốc lá,lười vận động hoặc liên quan các bệnh lý khác như tăng huyết áp, đái tháo đường…
HDL – Cholesterol (loại tốt)
Thành phần này chiếm khoảng 1/4 tổng số cholesterol trong máu. HDL được cho là tốt bởi nó vận chuyển cholesterol từ máu trở về gan, cũng vận chuyển cholesterol ra khỏi mảng xơ vữa thành mạch máu. Nhờ thế mà làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch cũng như các biến chứng tim mạch.
Những yếu tố làm giảm HDL – Cholesterol (loại tốt) là hút thuốc lá, lười vận động, thừa cân/béo phì… Để làm tăng HDL – Cholesterol bạn cần bỏ thuốc lá, giữ cân nặng hợp lý, tăng cường luyện tập thể dục…
Triglycerides
Để giải đáp cho câu hỏi: “Mỡ máu gồm những thành phần nào?” thì Triglyceride chính là một thành phần không thể thiếu cấu tạo mỡ máu. Chỉ số Triglyceride tăng khi bạn thừa cân, béo phì, lười tập thể dục, uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá hay mắc bệnh đái tháo đường.
Việc Triglyceride tăng cao sẽ có các nguy cơ gây biến chứng về tim mạch.
Cholesterol toàn phần
Việc tăng Cholesterol toàn phần cao cũng là nguy cơ hình thành mảng xơ vữa động mạch. Nó sẽ ảnh hưởng thông qua việc tương tác với một số chất khác trong quá trình hình thành vữa xơ động mạch.
Chỉ số mỡ máu bao nhiêu là nguy hiểm
Khi xét nghiệm mỡ máu, người bệnh cần quan tâm đến 4 chỉ số quan trọng đó là: Triglyceride , cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol (LDL-c) và HDL-cholesterol (HDL-c). Dựa vào những chỉ số này, bác sĩ có thể đánh giá bạn có bị rối loạn chuyển hóa lipid máu hay các bệnh liên quan khác như tiểu đường, tim mạch, xơ vữa động mạch không?
Chỉ số Triglycerid
dưới 100 mg/dL (1,7 mmol/L): mức bình thường.
150 – 199 mg/dL (1,7 – 2 mmol/ L) : mức ranh giới cao.
200 – 499 mg/dL (2 – 6 mmol/L): mức cao.
trên 500 mg/dL (6 mmol/L): mức rất cao.
Cholesterol toàn phần
dưới 200 mg/dL (5,1 mmol/L): mức bình thường
200 – 239 mg/dL (5,1 – 6,2 mmol/L): mức cao (cần chú trọng sinh hoạt điều độ và nên theo dõi sức khỏe định kỳ)
trên 240 mg/dL (6,2 mmol/L) mức rất cao (cảnh báo người bệnh rất dễ có nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch)
Chỉ số LDL-cholesterol (LDL-c)
dưới 130 mg/dL (<3,3 mmol/L): mức bình thường
trên 160 mg/dL (>4.1mmol/lit): mức nguy hại cho sức khỏe
Chỉ số HDL-cholesterol (HDL-c)
trên 50 mg/dL (>1.3mmol/lit): mức bình thường
dưới 40 mg/dL (<1 mmol/lit): mức gây hại cho sức khỏe
Để xét nghiệm đánh giá về bệnh mỡ máu, bác sĩ sẽ yêu cầu lấy một lượng máu nhỏ và đồng thời có thể đánh giá các thông số khác nếu có yêu cầu (ví dụ đường máu). Bác sĩ (hoặc nhân viên y tế) sẽ dặn dò bạn cần nhịn ăn (ít nhất 12 tiếng). Bác sĩ sẽ đọc và thông báo kết quả cho bạn cũng như tư vấn cần thiết cho bạn về các xét nghiệm lipid máu.
Kết quả xét nghiệm của bạn được thể hiện bằng mg/dL hoặc mmol/l. Bác sĩ có thể khảo sát thêm các thông tin về các nguy cơ tim mạch khác như tuổi, giới, con số huyết áp, tình trạng hút thuốc lá… để ước lượng nguy cơ bạn mắc bệnh tim mạch trong tương lai.
Như vậy thông qua bài viết bạn đọc đã có câu trả lời cho câu hỏi “Mỡ máu gồm những thành phần nào?” Để phòng ngừa bệnh mỡ máu hiệu quả điều quan trọng nhất vẫn là chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, tăng cường vận động, giữ gìn cân nặng vừa phải, không hút thuốc và uống rượu bia. Chúc bạn và người thân luôn khỏe mạnh!